Νεανική, εναλλακτική … “καθαρή” ενέργεια

Συγκέντρωση μαθητών και φοιτητών υπέρ της επιβολής φόρου επιβάρυνσης διοξειδίου του άνθρακα

Ιδιαίτερα δραστήρια φάνηκε να είναι η νεολαία της Αυστραλίας, τον τελευταίο μήνα, στον τομέα του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα, της μείωσης χρήσεως του άνθρακα. Οι σχετικές συζητήσεις ήταν πολυποίκιλες, τα ζητήματα που τέθηκαν προκάλεσαν διαφόρων ειδών αντιδράσεις και οι προτεινόμενες λύσεις δημιούργησαν έντονο προβληματισμό αλλά και αισθήματα ελπίδας για το μέλλον του πλανήτη.

Αν και δεν δόθηκε η δέουσα σημασία από τα ΜΜΕ, εντυπωσιακή ήταν η συγκέντρωση 8.000 ατόμων, μεγάλο ποσοστό των οποίων ήταν μαθητές/ φοιτητές, έξω από το γραφείο της Πρωθυπουργού, Τζούλια Γκίλαρντ, το Σάββατο 12 Μαρτίου. Η διαδήλωση αυτή έγινε ως ένδειξη της υποστήριξής τους στην απόφαση της Πρωθυπουργού να επιβάλλει, τελικά, φόρο επιβάρυνσης διοξειδίου του άνθρακα, ενώ προεκλογικά είχε υποσχεθεί το αντίθετο.

Κύρια αιτία αυτής της κινητοποίησης ήταν η γνωστοποίηση προς τους 200 υποστηρικτές του αρχηγού της αντιπολίτευσης, Τόνι Άμποτ, οι οποίοι διαδήλωναν κατά του φόρου, ότι η πλειοψηφία των Αυστραλών αλλά και ένας μεγάλος αριθμός νέων ανθρώπων έχουν συνειδητοποιήσει ότι το μέλλον προμηνύεται δυσοίωνο, μιας και o χρόνος για αποτελεσματική περιβαλλοντική δράση λιγοστεύει.

Όπως αναμενόταν, ο νόμος αυτός προκάλεσε σοβαρές ανησυχίες στους εργάτες ορυχείων άνθρακα και στις βιομηχανίες, των οποίων τα έσοδα σχετίζονται με τον άνθρακα, κατά κάποιο ποσοστό. Αυτό όμως είναι και το ισχυρότερο επιχείρημα κατά της επιβολής του φόρου. Η Αυστραλία στηρίζει κατά 35% το διεθνές εμπόριο άνθρακα, με αποτέλεσμα η αντιστοιχία αυτή σε εργατικά χέρια να είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρχικά τουλάχιστον, η πληθώρα των ορυχείων ήταν ο κύριος λόγος που ενθάρρυνε τη μετανάστευση στη χώρα ενώ σήμερα, η μεγαλύτερη οικονομική της δύναμη απειλείται. Υπάρχει, λοιπόν, αβεβαιότητα που μεγεθύνεται από την έλλειψη σαφήνειας όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, το μέγεθος και την ακριβή φύση των πολιτικών που θα οδηγήσουν με επιτυχία σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Από την άλλη μεριά, όμως, θεωρείται παραπάνω από επιτατική η ανάγκη να σταματήσει παγκοσμίως ο κοντόφθαλμος τρόπος σκέψης και να υιοθετηθεί ένα μακροπρόθεσμο όραμα. «Η πλειοψηφία των ανθρώπων γνωρίζει πλέον και αποδέχεται τις κλιματικές αλλαγές ως επικίνδυνη ζώνη για το μέλλον του πλανήτη. Μπορεί η επιβολή φόρου να έχει αντίκτυπο στις οικογένειες κάποιων από εμάς αλλά αυτό που έχει σημασία είναι να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για το μέλλον όλων μας», είπε ο Τζέιμς Κίρκλαντ, φοιτητής που συμμετείχε στη διαδήλωση. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι η ισορροπία μεταξύ κοινωνίας και περιβάλλοντος είναι αρκετά εύθραυστη στον τομέα αυτό.

Την ίδια στιγμή, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εκπέμπουν μηνύματα ανησυχίας και τονίζουν ότι πρέπει να ληφθούν κάποια σημαντικά μέτρα άμεσα, διότι πλέον, το ζήτημα του περιβάλλοντος δεν αποτελεί μόνο θέμα πολιτικής αλλά και φλέγον κοινωνικό ζήτημα. «Οι έρευνες, οι αναλύσεις αλλά και η απλή και καθημερινή παρατήρηση των γεγονότων, όπως τα τραγικά συμβάντα στην Ιαπωνία, δεν αφήνουν περιθώρια αμφισβήτησης και περαιτέρω συζητήσεων σχετικά με την αλήθεια ή αληθοφάνεια της απειλής, κάτω από την οποία βρίσκεται ο πλανήτης», δήλωσε ο Κίρκλαντ.

Ταυτόχρονα, στην Ευρώπη φαίνεται να υιοθετείται η στάση του «Μὴ ἀνάβαλλέ τι εἰς τὴν αὔριον ἡμέραν, εἰ αὐτὸ τῇδε ἡμέρᾳ πράττειν δύνασαι». Αυτό «έδωσε παραπάνω δύναμη και κίνητρα στους πολίτες της Αυστραλίας να κινηθούν με παρόμοια αποφασιστικότητα και να λάβουν αντίστοιχα – αν όχι πιο δραστικά – μέτρα», όπως σχολίασε ο Λουκ Γουίλικ, ενεργό μέλος σε ό, τι αφορά την προστασία του περιβάλλοντος. Άλλωστε, επτά υπουργοί περιβάλλοντος της ΕΕ έθεσαν τον πήχη της μείωσης εκπομπών επιβλαβών αερίων (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, υποξείδιο του αζώτου, υδροφθοράνθρακες, πλήρως φθοριομένοι υδρογονάνθρακες και εξαφθοριούχο θείο), πιο ψηλά σε σχέση με όσα είχαν δεσμευτεί να πράξουν, βάσει του Πρωτοκόλλου του Κυότο. Έτσι, ζητείται πλέον, από την ΕΕ η άμεση μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30% (έναντι του 20% που είχε τεθεί αρχικά) έως το 2020 και κατά 80% έως το 2050. Υπάρχουν τα μέσα και οι πολιτικές αλλά παραμένει ακαθόριστος ακόμη ο τρόπος που θα καταστεί αυτό εφικτό, όπως αναφέρουν οι Υπουργοί Περιβάλλοντος Ελλάδας, Ηνωμένου Βασιλείου, Σουηδίας, Δανίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας και Γερμανίας στη σχετική επιστολή τους.

Επιπρόσθετα, πολλές συζητήσεις γίνονται στην πανεπιστημιακή κοινότητα της Μελβούρνης για την πρεμιέρα της ταινίας «Burning the Future: Coal in America», η οποία πραγματεύεται τις μακροχρόνιες συγκρούσεις ανάμεσα στη βιομηχανία άνθρακα και τους κατοίκους της δυτικής Βιρτζίνια. «Αντιμέτωποι με τις αναδυόμενες ενεργειακές πολιτικές «καθαρού άνθρακα», τοπικοί ακτιβιστές παρακολουθούν την κοινωνία να εθελοτυφλεί στην καταστροφή που προκαλείται από την εξόρυξη άνθρακα», σύμφωνα με την επίσημη πλοκή της ταινίας. Γύρω από αυτό το θέμα έχει ξεκινήσει μια σειρά συζητήσεων, κυρίως διαδικτυακών σε blogs, σε κοινωνικά δίκτυα, κλπ, με τίτλο: «Tell Obama about Coal». Μέσω αυτών των συζητήσεων, απλοί πολίτες «στέλνουν τις απόψεις τους» σχετικά με το θέμα του άνθρακα και ζητούν από τον Αμερικανό Πρόεδρο να πάρει τις σωστές αποφάσεις, προκειμένου να βοηθήσει του κατοίκους αυτούς που για χρόνια αντιμετωπίζουν τη σκληρή αλήθεια των βλαβερών επιδράσεων, ακόμα και στην υγεία τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ταινία αυτή συμπεριλαμβάνεται στο «Environmental Film Festival» της Ουάσινγκτον.

Όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα σταματήσει ομαλά η χρήση άνθρακα, «φαίνεται πως η μόνη λύση – αν και δύσκολη στην πράξη – είναι η αρχική – τουλάχιστον – χρήση αερίου, το οποίο είναι μεν επιβλαβές για το περιβάλλον αλλά όχι σε τέτοια επίπεδα όσο ο άνθρακας, και έπειτα, η σταδιακή χρήση της υδροστατικής, ηλιακής, αιολικής, πυρηνικής, γεωθερμικής ενέργειας και, ίσως, του καθαρού άνθρακα», όπως υποστηρίζει ο καθηγητής περιβαλλοντικού ρεπορτάζ στο Πανεπιστήμιο Monash της Μελβούρνης, Φίλιπ Τσαμπ. «Μακάρι να πετύχουν τα σχέδια περί χρήσης εναλλακτικών μορφών ενέργειας, αν και υπάρχουν πολλά εμπόδια, όπως το χρηματικό κόστος. Ωστόσο, η πρόταση που έχει ακουστεί κατά καιρούς για τη χρήση «καθαρού άνθρακα», απορρίπτεται γιατί δεν υπάρχει ακόμα η δυνατότητα για κάτι τέτοιο», δήλωσε ο Γουίλικ.

Έτσι, είναι αξιοσημείωτο ότι μέσω διαδηλώσεων και αγώνων, καθώς και μέσω της δημιουργίας ιστοσελίδων με περιβαλλοντικά νέα, των ανοιχτών συζητήσεων στο facebook για την «καθαρή ενέργεια», του αγώνα για μείωση των «like» στη σελίδα του λιγνίτη και του άνθρακα κ.ά., οι νεαροί ακτιβιστές προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν μεγαλύτερο μέρος του συνολικού πληθυσμού. Αυτό συμβαίνει σε τέτοιο βαθμό, ειδικά στη Αυστραλία, γιατί τα παιδιά μαθαίνουν από μικρή ηλικία να ζουν σε αρμονία με τη φύση, ώστε να είναι προετοιμασμένα για ακραία καιρικά φαινόμενά. Αποτελεί, δηλαδή, κατά κάποιον τρόπο, μέρος του πολιτισμού και της κουλτούρας τους. Είναι, λοιπόν, γεγονός ότι η νέα γενιά Αυστραλών έχει πάρει «πολύ ζεστά» το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος και θα συνεχίσει να κάνει ό, τι περνά από το χέρι της, προκειμένου να επιτύχει την περαιτέρω ενημέρωση και δραστηριοποίηση στον συγκεκριμένο τομέα.

Σύνταξη: Δήμητρα Φουρκαλίδου

Πηγή: ε.ΜΜΕ.ίς, τεύχος 29, Απρίλιος 2011