Αυτό στο οποίο δίνουν βάση είναι η ενεργή συμμετοχή των πολιτών, ενώ επικεντρώνονται κυρίως σε άτομα ηλικίας 18-30, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι απορρίπτουν συμμετοχές και άλλων ηλικιών.
Εκείνο, όμως, που κάνει τα προγράμματα αυτά να ξεχωρίζουν από άλλα παρόμοια, είναι οι εμπειρίες που προσφέρουν στον πολίτη που θέλει να δραστηριοποιηθεί. Συγκεκριμένα, τα workcamps είναι αυτά που με προσέλκυσαν να έρθω σε επαφή με την οργάνωση, μιας και είναι η ειδοποιός διαφορά τους από άλλα εθελοντικά προγράμματα.
Workcamps
Η οργάνωση, σε συνεργασία με άλλες του εξωτερικού, ανήκει σε ένα δίκτυο οργανώσεων που λέγεται Alliance. Τα workcamps, λοιπόν, είναι μια σειρά από εθελοντικά προγράμματα που διοργανώνονται σε περιοχές και σε τοπικές κοινωνίες οι οποίες έχουν κάποια ανάγκη. Έτσι, βγαίνουν οι αιτήσεις για συμμετοχή εθελοντών στο κεντρικό δίκτυο, ώστε να οργανωθούν ομάδες 15-20 ατόμων από διάφορες χώρες που έχουν διαφορετικές μεταξύ τους κουλτούρες. Τα άτομα προέρχονται από διάφορες οργανώσεις των χωρών που συνεργάζονται στην Alliance, μια εκ των οποίων είναι οι Citizens in Action.Στα 15-20 άτομα αυτά θα πρέπει το πολύ δύο να προέρχονται από την ίδια χώρα, και αυτό είναι που εξιτάρει όσους έχουν την τάση και τη θέληση να συναναστρέφονται με άτομα από άλλες κουλτούρες και να διευρύνουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες.
«Δεν θέλω να το κρύψω, αλλά για μένα η συμμετοχή μου ξεκίνησε σαν μια μορφή διακοπών. Μου είπε μια φίλη ότι το έκανε την προηγούμενη χρονιά και ήταν πολύ ωραία εμπειρία και πήγα έτσι, δοκιμαστικά. Εκεί αποκαλύφθηκε και κάτι άλλο μπροστά μου… αυτή η σχέση που αναπτύσσει ο εθελοντής με την τοπική κοινωνία…», δήλωσε στο εΜΜΕίς ο Φώτης Α., μηχανικός περιβάλλοντος.
Όταν διαπιστώνεται κάπου ότι υπάρχει μια ανάγκη τοπικά, οργανώνεται μια πολυπολιτισμική, διεθνής ομάδα που θα ζήσουν όλοι μαζί, θα φάνε μαζί, θα δουλέψουν μαζί και θα προσφέρουν.
«Το να βλέπεις πόσο μπορούν να δεθούν αναμεταξύ τους ένας Κρητικός με έναν Ιάπωνα, με βασικά Αγγλικά ή και χωρίς καθόλου γλώσσα, και να πετύχουν μια κοινή προσφορά και ένα αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά σπάνια εικόνα», μας είπε ο Φώτης. «Εμένα αυτό μου φάνηκε πάρα πολύ σημαντικό σαν εμπειρία… το γεγονός ότι ακόμη κι ένα μικρό χωριό βλέπει ξαφνικά να κινητοποιείται τόσος κόσμος από διάφορες χώρες για να βοηθήσει στον τόπο τους».Κατά τα πρώτα βήματα της οργάνωσης, ο Φώτης συμμετείχε μόνο ως εθελοντής και ως ομαδάρχης, ενώ όλα για εκείνον ξεκίνησαν με τη συμμετοχή του σε κάποια προγράμματα για 15 μέρες το καλοκαίρι. Αργότερα και σιγά-σιγά, επειδή είχε μια συνεχή παρουσία όλα τα χρόνια, δέθηκε πολύ με τα μέλη φιλικά και τα τελευταία χρόνια είναι κι εκείνος κομμάτι του πυρήνα της οργάνωσης.
«Δεν είναι μόνο η εθελοντική προσφορά και το ταξίδι στα θετικά των workcamps. Είσαι μαζί με 15-20 άτομα από διαφορετικές κουλτούρες με διαφορετικές νοοτροπίες και διαφορετικές ηλικίες. Είσαι μαζί τους σχεδόν όλη την ημέρα, όλη την ώρα και έχεις έναν κοινό στόχο. Και βρίσκεις τον τρόπο να επικοινωνήσεις, να μάθεις πράγματα για αυτές τις κουλτούρες, αλλά και να συνεργαστείς και φυσικά να περάσεις και καλά!», σύμφωνα με τον ίδιο.
Προγράμματα εσωτερικού
Πέρα από τα εξαιρετικά workcamps, υπάρχουν και προγράμματα υποστήριξης ελληνικών περιοχών. Βασικός στόχος του Citizens in Action είναι η στήριξη της τοπικής κοινωνίας. Αυτό μπορεί να γίνει ανάλογα με τις ανάγκες της περιοχής. Τα άτομα θα έχουν αλληλεπίδραση και με την τοπική κοινωνία.«Όταν ξεκίνησα εγώ, είχα δει σε εφημερίδα το πρόγραμμα και το είχα πάρει σαν αφορμή για να πάω στο χωριό της μητέρα μου που είναι από τον Έβρο. Αν και το πρόγραμμα είχε ήδη κλείσει και δεν είχε θέση για μένα, μου πρότειναν να πάω στα Γιάννενα. Πήγα, λοιπόν, και μου άρεσε. Έτσι, πήγα ξανά και ξανά και σκέφτηκα ότι θα ήθελα να βοηθήσω πιο ενεργά. Πέρασα από μια εκπαίδευση, βοήθησα σαν ομαδάρχης και έτσι μπήκα σε μια ροή», όπως ανέφερε στην συζήτησή μας για την οργάνωση ο Κώστας Τ., υπάλληλος των ΕΛΤΑ και ένα από τα βασικά άτομα που ξεκίνησαν τους Citizens in Action.
Η αλληλεπίδραση λειτουργεί πολύ θετικά, γιατί στόχος είναι αυτή η κοινωνία να δει τα θετικά της συμβίωσης, της κοινής δράσης ώστε την επόμενη χρονιά να πουν και άτομα εκείνης της τοπική κοινωνίας ότι θέλουν εκείνοι να συμμετάσχουν, να δοκιμάσουν, να δουν σε άλλες χώρες τι συμβαίνει. Το ιδανικό θα ήταν αυτού του είδους τη συναναστροφή να λειτουργούσε πολλαπλασιαστικά, σαν ένα είδος προώθησης του μηνύματος της προσφοράς και της διάδρασης της οργάνωσης.
Τι πρόγραμμα να επιλέξω
Υπάρχουν πάρα πολλά προγράμματα μέσα στο δίκτυο. Μπορεί κανείς να επιλέξει και τη χώρα, αλλά και είδος προσφοράς, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του. Άλλος αναζητά κάτι σχετικό με περιβάλλον, άλλος αρχαιολογία, άλλος κάτι αγροτικό, κι άλλος εργασία με άτομα με ειδικές ανάγκες, ηλικιωμένους ή παιδιά, με πρόσφυγες, πολιτιστικά ή υποστήριξη φεστιβάλ.Μέσα στη μηχανή αναζήτησης προγραμμάτων που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του Citizens in Action (μπορείτε να βρείτε τη μηχανή αυτή ΕΔΩ), και θέτοντας ως δεδομένο τις προτιμήσεις σε χώρα, είδος προσφοράς και ημερομηνίες, βγαίνουν και τα αντίστοιχα αποτελέσματα.
Από τη στιγμή που κάποιος ενδιαφερθεί, υπάρχει συνεχής επικοινωνία με τον εθελοντή και πριν και μετά, για ό,τι χρειαστεί… Ο πυρήνας της οργάνωσης μπορεί να βοηθήσει σε οτιδήποτε προκύψει. Η ασφάλεια των προγραμμάτων είναι δεδομένη μιας και υπάρχουν όροι στο δίκτυο οι οποίοι είναι κοινοί για όλες τις οργανώσεις, οι οποίοι συνεχώς εξελίσσονται.
Όσον αφορά τα workcamps, η συμμετοχή σε αυτά είναι πάρα πολύ διαδεδομένη στο εξωτερικό αλλά όχι τόσο στην Ελλάδα. Τα προγράμματα των σεζόν ανοίγουν από το Μάρτιο. Στο εξωτερικό οι εθελοντές κλίνουν θέση άμεσα. Εδώ η διαδικασία κινείται πιο αργά, γι’ αυτό είναι καλό όποιος ενδιαφέρεται, να κινηθεί γρήγορα μέσω της αναζήτησης για να βρει κάτι που τον ενδιαφέρει, και να μην πάει σε κάτι που είναι πιο χαμηλά στην λίστα επιλογών του. Έπειτα, να έρθει σε επαφή με τους Citizens και να αιτηθεί για τη θέση.
Πώς θα έρθω σε επαφή
Τα γραφεία του Citizens εδράζονται στην Αθήνα, αλλά υπάρχει ένα πυρήνας ατόμων στη Θεσσαλονίκη, στη Σαντορίνη, στο Ναύπλιο και τον Ωρωπό. Δεν υπάρχουν γραφεία πέραν της Αθήνας, αλλά είναι μια διαδικασία που αρχικά γίνεται ηλεκτρονικά με την αναζήτηση προγραμμάτων (στην παραπάνω ιστοσελίδα) και έπειτα με τηλέφωνο ή mail με του υπεύθυνους (μεταξύ των οποίων είναι ο Κώστας και ο Φώτης που μίλησαν στο περιοδικό μας).Είναι σημαντικό πριν πάρει κάποιος την απόφαση να συμμετέχει, να έχει καταλάβει σε μεγάλο βαθμό πού θα πάει, πώς θα συμμετέχει, ώστε να μην δημιουργήσει κάτι διαφορετικό στο μυαλό του και τελικά ακυρώσει. Αλλά το βασικό είναι το εξής: κάποιος που ξεκινάει για να το κάνει, να μην το κάνει μόνο μια φορά σαν εμπειρία. Citizen in Action, άλλωστε, μπορείς να είσαι για πολλά χρόνια.
Όταν ρώτησα τον Κώστα τι είναι αυτό που θεωρεί επιτυχία της οργάνωσης, απάντησε: «Το ότι έχουμε καταφέρει να παραμείνουμε εθελοντές μετά από μια δεκαετία από την ώρα που ξεκινήσαμε». Το ιδανικό είναι κάθε εθελοντής να παραμείνει ενεργό μέλος!
Όπως ανέφερα και προηγουμένως αυτό που τραβά τη δική μου περιέργεια είναι, σίγουρα, το να ζήσω την εμπειρία της εθελοντικής προσφοράς στο εξωτερικό. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε πάει σε κάποιο είδος Erasmus, αλλά η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα εθελοντισμού είναι κάτι παραπάνω από ταξίδι και διακοπές.
Συμμετοχή
Προγράμματα υπάρχουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και σε πάρα πολλές χώρες. Για τη συμμετοχή σε προγράμματα τα κόστη είναι μια ετήσια συνδρομή των 50 ευρώ, σαν εγγραφή για να είσαι μέλος της, και το ταξιδιωτικό κόστος του εθελοντή. Είναι ταξίδια που οργανώνονται πολύ πιο νωρίς οπότε μπορεί κανείς να βρει εισιτήρια πολύ νωρίτερα και να βγουν φθηνά. Η διαμονή διατροφή και ασφάλιση των εθελοντών καλύπτονται πλήρως από το πρόγραμμα.Όμως, όταν υπάρχουν άτομα που θέλουν να πάρουν μέρος σε κάποιο πρόγραμμα, αλλά δεν έχουν τις οικονομικές δυνατότητες, αρκεί να πουν ότι θέλουν να συμμετέχουν και η οργάνωση πάντοτε προσπαθεί να βρει τον τρόπο ώστε το άτομο να έχει το ελάχιστο δυνατό κόστος. Αυτό μπορεί να γίνει με τη σωστή ανεύρεση προγράμματος και να προσπαθήσουν να βρουν χαμηλό κόστος εισιτηρίων αεροπλάνου… «Υπήρξε εθελόντρια που πήγε να βοηθήσει στο Μιλάνο με κόστος μόνο 30 ευρώ», όπως τόνισε ο Κώστας.
Ο κύριος όγκος εθελοντών συμμετέχει συνήθως Ιούλιο και Αύγουστο, οπότε, όπως προανέφερα, είναι καλό να ψάξετε σύντομα το πρόγραμμα που σας ενδιαφέρει για να βρείτε θέση, κάτι κοντά στο πτυχίο η στα ενδιαφέροντά σας.
Σε ποιους απευθύνονται τα προγράμματα
Όλα τα προγράμματα είναι ανοιχτά για όλους… Πολλά είναι ανοιχτά για άτομα με αναπηρίες ή άτομα από άλλες ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, για τα οποία υπάρχει, φυσικά, συγκεκριμένη διαχείριση. Αυτό προέκυψε μέσα από την ανάγκη του δικτύου, της Alliance, να συμμετέχουν και άτομα στα οποία δεν δίνονται τέτοιες ευκαιρίες. Γι αυτό δημιουργήθηκε μια ομάδα που ονομάζεται Access for all, μια υποκατηγορία του προγράμματος των workcamps, ώστε να συμμετέχουν άτομα είτε με κινητικές αναπηρίες, είτε με νοητικές. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι όλα τα άτομα είναι σε προγράμματα ΜΑΖΙ, δεν υπάρχουν ξεχωριστά προγράμματα για τις ευπαθείς ομάδες… Επίσης υπάρχουν προγράμματα για μακροχρόνιους ανέργους ή για κάποιους που είναι σε πιο χειρωνακτικά αντικείμενα.
Ανταπόκριση πολιτών
Στα προγράμματα που διοργανώνονται στην Ελλάδα από τους Citizens in Action, η τοπική κοινωνία είναι πάρα πολύ υποστηρικτική. Δηλαδή, μπορεί μεν να είναι διστακτικοί οι ντόπιοι την πρώτη χρονιά, αλλά μετά, τις επόμενες χρονιές αγκαλιάζουν και τους εθελοντές που συμμετέχουν, και την οργάνωση, και υπάρχει μια προσπάθεια για συνεχή συνεργασία.«Η συμμετοχή μου επί πολλά χρόνια σε δράσεις, με είχε βοηθήσει στο να καταλαβαίνω καλύτερα τον άλλον, είτε στη δουλειά μου, είτε στις προσωπικές σχέσεις μου. Επίσης, έχω πάρει ερεθίσματα στο να προσπαθήσω να βελτιώσω την έκφρασή μου… Είναι πολύ καλό ‘σχολείο’ για το πώς να γίνεσαι καλύτερα κατανοητός όταν δυσκολεύει και τους δυο το βασικό εργαλείο, η γλώσσα… Τότε προσπαθείς να βρεις και άλλους τρόπους να επικοινωνήσεις το μήνυμά σου», ανάφερε ο Κώστας.
«Γνωρίζοντας από εθελοντές, αλλά και από μας τους ίδιους, όλη η δυσκολία είναι απλά στο να κάνεις αυτό το πρώτο βήμα… όλα από ‘κει ξεκινούν. Δεν σημαίνει ότι θα γίνει κάποια στιγμή κύρια ενασχόλησή σου ή δουλειά η συμμετοχή σου, αλλά σημαίνει ότι είναι μια εμπειρία που αν την κάνεις πρώτη φόρα, σίγουρα θα περάσεις ωραία, σίγουρα θα πάρεις και θα δώσεις. Και όσοι πήγαν μια φορά πήγαν και δεύτερη και τρίτη», όπως είπε ο Φώτης.
Λίγα στοιχεία για την οργάνωση:
Όλοι εκείνοι που αποτέλεσαν τα αρχικά μέλη της οργάνωσης, μεταξύ των οποίων είναι και ο Κώστας, κάποια στιγμή θεώρησαν ότι μπορούν να προσφέρουν κάτι πιο χαρακτηριστικό, που να εξειδικεύεται στην εκπαίδευση με μη τυπικές μορφές μάθησης. Έτσι ξεκίνησαν και ήθελαν δοκιμαστικά να δουν αν θα πετύχει, κι εάν αυτό που είχαν κατά νου θα μπορούσαν να τα κάνουν πράξη.
Μετά από 10 χρόνια από την ίδρυση, έχουν πλέον έξι χρόνια συνεχόμενη παρουσία στην Κέρκυρα, στον Πεντάλοφο Κοζάνης και σε διάφορα άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως η Σαντορίνη. Έτσι, θεωρούν πώς αυτά που τότε σκέφτονταν και θα ήθελαν να είχαν πετύχει, σε ένα βαθμό τα έχουν καταφέρει. Έχουν ενεργοποιήσει πολίτες.
Μάλιστα, μέλος της οργάνωσης του Citizens in action είναι πρόεδρος του δικτύου Alliance. Από μια πάρα πολύ μικρή οργάνωση κατάφεραν να δείξουν ότι με πολλή δουλειά και διάθεση, μέλος της οργάνωσής τους μπορεί να γίνει μέλος ολόκληρου δικτύου με 45 χώρες.
Κλείνοντας, ας αναφέρουμε και δυο ενδεικτικές δράσεις του Citizens in Action στην Ελλάδα: Στην Κέρκυρα, όπου γίνονταν για πολλά χρόνια κάποια προγράμματα, ένα μεγάλο κομμάτι ήταν η βοήθεια σε διάνοιξη και σήμανση μονοπατιών, στον ορεινό όγκο για περιπατητές, και ένα ακόμη ήταν η βοήθεια σε κέντρα δημιουργικής απασχόλησης παιδιών. Επίσης στον Πεντάλοφο υπήρξε βοήθεια στο να πλακοστρωθεί η περιοχή. Μετά από την πρωινή απασχόληση με το πρόγραμμα, τα απογεύματα υπήρχε αλληλεπίδραση με την κοινωνία. Τα παιδιά εκεί μάθαιναν ντόπιους παραδοσιακούς χορούς στους εθελοντές.
“We make a living by what we get. We make a life by what we give.” -Winston Churchill
Υ.Γ. Ευχαριστώ τον Κώστα και τον Φώτη για τη βοήθειά τους και τη συμμετοχή τους στο τεύχος μας, όπως και τη Μαρία που βοήθησε στην υλοποίηση της ιδέας, και τους ζητώ συγγνώμη για την αργοπορία της δημοσίευσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου